Καπετάν Γκούντας από το Μεσολούρι Γρεβενών

Το εξώφυλλο του βιβλίου κοσμεί ο Καπετάν Γκούντας από το Μεσολούρι Γρεβενών σε φωτογραφία που έχει εκδοθεί σε card postal ανήκει στη συλλογή του συγγραφέα και για πρώτη φορά αναγνωρίζεται ότι είναι των Αφων Μανάκια.

Ο Κωνσταντίνος Γκούντας ή Γούδας ή Μπουρονίκος, ήταν σημαντικός Έλληνας Μακεδονομάχος οπλαρχηγός από το Μεσολούρι Γρεβενών.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Κωνσταντίνος Γκούντας γεννήθηκε το 1835 στο Μεσολούρι Γρεβενών. Έδρασε ως κλέφτης και αρματολός στη Δυτική Μακεδονία (περιοχή Σαμαρίνας) και τον Όλυμπο για 30 χρόνια. Εγκατέστησε την οικογένειά του στο Μεγάροβο της Πελαγονίας. Συμμετείχε στη Μακεδονική επανάσταση του 1896, συνεργαζομενος με τον Αθανάσιο Μπρούφα και το Λουκά Κόκκινο. Έκτοτε συνέχισε την κλέφτικη δράση έως το Μακεδονικό Αγώνα. Στη συνέχεια εγκατέστησε την οικογένειά του (σύζυγο και τέσσερις γιους) για λόγους ασφαλείας στον Τύρναβο. 

Στις 7 Μαρτίου του 1904 έσπευσε στη Μονή Ρουσάνης στην Καλαμπάκα να συνδράμει με τους άντρες του και το γιο του Στέργιο, στο σώμα του Στ. Δούκα (Μάλλιου) που ετοιμάζονταν να αναλάβει δράση στη Μακεδονία. 

Τελικά ανέλαβε δράση στη Μακεδονία το Δεκέμβριο του ίδιου έτους και συγκεκριμένα στα Καστανοχώρια. Παρά τη μεγάλη του ηλικία, ήταν ετοιμοπόλεμος, αποκαλούνταν δε, συχνά, "γερο-Γκούντας" ή "παππούς". Στις 25 Μαρτίου του 1905 συμμετείχε με τους δυο γιους του Στέργιο και Θεόδωρο (μετέπειτα ήρωες των Βαλκανικών Πολέμων) και το ογδονταμελές σώμα του, στην Επιχείρηση της Ζαγορίτσανης, όπου καταστράφηκε ολοσχερώς άνδρο Βουλγάρων κομιτατζήδων. Στις 30 Απριλίου του 1905 συμμετείχε με το σώμα του στη Μάχη του Εζερετσίου (Πετροπουλακίου) κατά Βουλγάρων κομιτατζήδων. 

Στις 13 Ιουνίου του 1905 συμμετείχε στη Μάχη της Οσνίτσανης (Καστανόφυτου) κατά Βουλγάρων κομιτατζήδων. Ο Κωνσταντίνος Γκούντας με το σώμα του, συμμετείχε επίσης στη Μάχη του Παλιοκριμνίου στις 15 Ιουλίου του 1905 και στη Μάχη Πέτρας Μούκα του Γράμμου στις 27 Ιουλίου του ίδιου έτους με Οθωμανικά στρατιωτικά αποσπάσματα. Στην τελευταία μάχη μάλιστα διακρίθηκαν οι Κωνσταντίνος Γκούντας και Σ. Δούκας, καθώς μάχονταν όρθιοι επί ώρες. Το καλοκαίρι του ίδιου έτους πήρε μέρος στη δεύτερη Μάχη της Οσνίτσανης (Καστανόφυτου), στις 24 Αυγούστου, ενάντια στις ομάδες του Μήτρο Βλάχο και Κωνσταντίνο Κυριάζο. Την άνοιξη του 1906 ανέλαβε δράση στο Βαρνούντα (Περιστέρι) και την Πελαγονία, ιδιαίτερα στις περιοχές Ρέσνας - Μηλόβιστας. Εκεί συναντήθηκε στα τέλη Μαΐου με τον Γ. Δικώνυμο Μακρή, με τον οποίο, κατόπιν, συνεργάστηκε στενά. Κατά τη συνάντησή τους στο Μεγάροβο περικυκλώθηκαν από Οθωμανικό απόσπασμα. 

Ο Γ. Δικώνυμος Μακρής τραυματίστηκε βαριά κατά τη συμπλοκή αλλά με τη βοήθεια του Κωνσταντίνου Γκούντα και του σώματός του κατάφερε να φυγαδευτεί από τους Ζαχαριουδάκη, τον Παύλο Ρακοβίτη και τον Δήμο Ευαγγέλου (από το Σρέμπενο). 

Από το καλοκαίρι του 1906 με το εξηνταμελές σώμα του ανέλαβε δράση με περιοχή ευθύνης, αυτήν του Σμιλέβου. Στις 26 Αυγούστου του ίδιου έτους συγκρούστηκε με κομιτατζήδες έξω από το Σμίλεβο και στη συνέχεια εισήλθε στο χωριό, όπου εκτέλεσε τους αρχικομιτατζήδες που το έλεγχαν. Φρόντισε μάλιστα να επανέλθουν τα ελληνικά εκκλησιαστικά βιβλία στο ναό που είχαν αφαιρέσει οι Βούλγαροι, αφού κατέστρεψε τα νεοεισαχθέντα βουλγαρικά[2]. 

Έδρασε στην περιοχή Βαρνούντα (Περιστερίου) και την Πελαγονίας έως το 1908, συνεργαζόμενος με τον Γ. Δικώνυμο Μακρή. 

Το 1908 με την επανάσταση των Νεοτούρκων προσέφυγε στην ελεύθερη Ελλάδα για λόγους ασφαλείας, όπου διέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του